نقش های اسلیمی روی دیوارهای فرسوده - وبلاگ رمزفا

به گزارش وبلاگ رمزفا، زینب زینال زاده ـ فاطمه عسگری نیا- خبرنگار: داستان مدارس فرسوده و تحصیل پشت میز و نیمکت های کهنه پایانی ندارد.

هر سال با شروع تعطیلات تابستانی، مسئولان قول می دهند مسائل مدارس فرسوده را برطرف نمایند، اما مهر از راه می رسد و خبری از نوسازی مدارس یا مدارس نوساز نمی گردد. مدیران مدارس باور دارند متولیان آموزش و پرورش و سایر نهادهای ذی ربط، برنامه ای برای نوسازی و مرمت مدارس فرسوده ندارند و نباید به وعده های داده شده امیدوار بود. همین قول های عمل نشده، زمینه ای شد تا سال جاری پیش از رسیدن بوی مهر، دانش آموزان مدرسه فروغ علم در منطقه 7 تهران، آستین ها را بالا بزنند و مدرسه شان را برای استقبال از سال تحصیلی جدید نونوار نمایند.

مدرسه فروغ علم در محروم ترین محله منطقه 7، یعنی محله ارامنه قرار گرفته است. مدرسه ای با بیش از 40 سال قدمت که سال جاری قرار است 270 دانش آموز مقطع متوسطه اول در آن تحصیل نمایند. آثار فرسودگی روی در و دیوار نمایان است.

حس مسئولیت پذیری و مشارکت از درس های مهمی است که دانش آموزان در مدرسه می آموزند. بالا زدن آستین ها و دریافت قلم مو و قوطی های رنگ، تمرینی است برای آموخته های تئوری. دانش آموزان با دقت مشغول رنگ آمیزی نقش های اسلیمی روی دیوارهای رنگ و رورفته راهروهای مدرسه هستند. آنها حس خوبشان را از مشارکت در این کار چنین بازگو می نمایند: نیمی از روز در مدرسه هستیم و اینجا مانند خانه دوممان است. بنابراین برای پاکیزه کردن و زیبایی اش باید کوشش کنیم. مدرسه متعلق به ما دانش آموزان است و خودمان باید محیط مدرسه را برای یادگیری بهتر و شاد بودن در آن آماده کنیم. قلم موها را روی طرح ها می کشند و هرازگاهی با هم شوخی می نمایند و صدای خنده شان بلند می گردد. بخشی از کار که به خاتمه می رسد، چند قدم به عقب می روند و نگاهی به کارشان می اندازند و به نشانه رضایت لبخند می زنند. آنها باور دارند که کار گروهی نتیجه بهتری دارد: مدرسه ما قدیمی و رنگ و رو رفته است اما دوستش داریم و دلمان نمی خواهد فرسودگی، چهره اش را زشت کند. وقتی طرح نقاشی و زیباسازی مدرسه از سوی مسئولان مدرسه مطرح شد، شاد شدیم و دست هایمان را روی هم قرار دادیم و یا علی گفتیم. اگر ما به فکر مدرسه ای که در آن تحصیل می کنیم نباشیم، نباید از دیگران توقع داشت که به مدرسه ما توجه نمایند. نقوش روی دیوارها که حاصل زحمت و کوشش دانش آموزان مدرسه فروغ علم است، برای همواره ماندگار خواهد بود. دانش آموزان می گویند: ما سال آینده از این مدرسه می رویم اما این نقوش تا سال ها روی دیوارهای مدرسه می مانند و به همین دلیل کوشش می کنیم کار را به نحواحسن انجام دهیم تا میراث خوبی از خودمان برای دانش آموزان نسل های بعدی به جا بگذاریم. این دانش آموزان کمتر از 10 روز یعنی زمان بازگشایی مدارس فرصت دارند تا کارها را به خاتمه برسانند.

زیباسازی علاج فرسودگی نیست

انسیه نصیری مدیر مدرسه می گوید: با گذشت 40 سال بی شک این مدرسه فرسوده شده است و احتیاج به مرمت و بازسازی دارد و در صورت اختصاص اعتبار، باید تخریب و نوسازی گردد. اما در طی این سال ها، این مدرسه تنها زیباسازی شده است. زدن رنگ روی در و دیوار یا کاشت گل و گیاه در حیاط مدرسه و قرار دادن گلدان داخل راهروها، نمی توانند رنگ و بوی فرسودگی را از بین ببرند. مدیر مدرسه می گوید: زیباسازی، علاج فرسودگی نیست اما حداقل کاری است که می توان برای ایجاد شادابی و نشاط در مدرسه و میان دانش آموزان انجام داد. ورودی مدرسه فروغ علم 2 آبنمای زیبا و فضای مناسب برای گلکاری دارد اما در اثر بی مهری و بی توجهی، به فضایی بلااستفاده تبدیل شده است. نصیری، نرده های سبز رنگ را نشانمان می دهد و می گوید: مسئولان شهرداری منطقه در بازدید از مدرسه قول دادند که نرده ها را رنگ آمیزی و برای ایجاد زیبایی بصری، مقابل در ورودی زیباسازی انجام دهند، اما تاکنون کاری انجام نشده است. چسباندن کاغذهای رنگی که روی آنها اشعار و متون زیبایی نوشته شده است هم نتوانسته نشانه های فرسودگی را پنهان کند.

افزایش حس مسئولیت

بعضی از والدین در طرح زیباسازی مدرسه فروغ علم، دانش آموزان را همراهی می نمایند. آنها با ابراز رضایت از حضور فرزندانشان در این طرح می گویند: دانش آموزان در طول سال درگیر درس و کتاب و امتحان می شوند و فرصت کمی برای انجام کارهای گروهی و مشارکت های اجتماعی دارند. اجرای این طرح یاری می نماید تا آنها بیاموزند بعضی از کارهای بزرگ را می توان با مشارکت و همراهی دیگران و به شکل جمعی و گروهی به آسانی انجام داد. دانش آموزان، سخت مشغول کار و نقاشی هستند و والدین به آنها نگاه می نمایند و با لبخندی پر از حس غرور می گویند: دانش آموزان هفتم، هشتم و نهم در این مدرسه درس می خوانند. آنها سن زیادی ندارند و برای پذیرش مسئولیت های اجتماعی هنوز آماده نشده اند اما حضورشان در طرح زیباسازی مدرسه، زمینه مسئولیت پذیری شان را فراهم نموده است. در واقع همین کار گروهی سبب شده ما به عنوان والدین باور کنیم که آنها پا به مقطع جدیدی از زندگی شان گذاشته اند و می توانند مسئولیتی جز درس خواندن و دانش آموز بودن را بپذیرند. همه والدینی که در مدرسه حضور دارند از مشارکت فرزندانشان در این طرح رضایت دارند و خواهان تداوم چنین کارهای گروهی و مشارکت های اجتماعی هستند.

کارشناس اجتماعی دفتر توسعه محله از روش های جلب مشارکت عمومی می گوید

افزایش حس تعلق به محله با رنگ آمیزی مدرسه

محله ارامنه از محله های فرسوده منطقه 7 است که به گفته فاطمه آینه کارشناس اجتماعی دفتر توسعه محلی ناحیه 5 ساکنان این محله از سرانه های ورزشی، فضای سبز، آموزشی و فرهنگی بسیار پایینی برخوردارند. او می گوید: بیشتر مدارس این محله، بیش از 20 سال قدمت دارند و فرسوده اند. وضعیت بعضی از مدارس به حدی اسفبار است که باید تخریب و نوسازی شوند. انجام کارهای بزرگ مانند نوسازی مدارس احتیاج به مشارکت خیّران و نهادهای مختلف از جمله شهرداری دارد که به گفته آینه، تعداد مدارس فرسوده در تهران زیاد است و نمی توان به این زودی شاهد نوسازی مدارس در منطقه 7 بود. کارشناس اجتماعی دفتر توسعه محلی می گوید: زیباسازی مدارس به نوسازی و مقاوم سازی مدارس یاری نمی نماید اما محیط را برای دانش آموزان قابل تحمل می نماید و می توانند در فضای امن و آرام تری درس بخوانند. تهیه رنگ و طراحی نقوش روی دیوار مدارس و جلب مشارکت شهروندان در انجام کارهای گروهی از سوی کارشناس اجتماعی دفتر توسعه محلی انجام می گردد: کمبود سرانه های فرهنگی، ورزشی، اجتماعی و آموزشی سبب شده است ساکنان به محل سکونتشان تعلق خاطر نداشته باشند و به همین دلیل در کارهای اجتماعی و فرهنگی مشارکت نمی نمایند. اجرای طرح زیباسازی مدرسه و نقاشی دیوارهای فرسوده کوچه ها و خیابان ها زمینه را برای مشارکت مردم فراهم می نماید و موجب افزایش تعلق به محله می گردد. مدارس مشخص، نرگس و شعبانی، سال های پیش توسط دانش آموزان و با مشارکت دفتر توسعه محلی ناحیه 5 زیباسازی شده است و سال جاری هم قرعه به نام مدرسه فروغ علم افتاده و دانش آموزان پا پیش گذاشته و از آن استقبال کردند. آینه می گوید: انجام هرکاری به دست مردم، زمینه حفظ و حراست و نگهداری را فراهم می نماید. امروز نقوش اسلیمی در مدرسه فروغ علم به دست دانش آموزان اجرا شده و بی تردید در حفاظت و نگهداری از آن کوشش می نمایند و از این طریق می آموزند قدر داشته هایشان را بدانند و با دست خودشان آنها را نابود ننمایند. رنگ و طرح باید به گونه ای باشد که شادابی و نشاط ایجاد کند. آینه می گوید: طرح ها و رنگ ها توسط کارشناسان شهری و مدیر مدرسه تأیید شده است. در واقع کوشش کردیم با ایجاد این نقش ها روی دیوارهای مدارس، محیط را آرام سازی و علاقه دانش آموزان را به حضور مدرسه بیشتر کنیم.

• منطقه 11

رخت نو بر تن 4 مدرسه فرسوده

در روزهای خاتمهی شهریور به سر می بریم و بوی مهر به مشام می رسد و همه برای یک سال تحصیلی جدید آماده می شوند. در کنار مردم، مسئولان به ویژه مدیران شهری پای کارآمده اند تا مدارس را برای حضور دانش آموزان آماده نمایند. منطقه 11 به سبب داشتن بافت تاریخی و ریزدانه، بیش از سایر مناطق، مدارس قدیمی و فرسوده دارد. از مدرسه ناموس که نخستین مدرسه دخترانه کشور است، گرفته تا مدرسه راهنمای کودک، عمر هریک از این مدارس به حدود 100 سال می رسد. درست است قدمت و کهنگی این مدارس گاهی اوقات توی ذوق دانش آموزان می زند اما شهرداری منطقه هر ساله می کوشد با رنگ آمیزی و زیباسازی این فضاهای قدیمی محیط مدارس فوق را برای استقبال از دانش آموزان آماده کند.

میلاد رستمیان رئیس اداره مشارکت های مردمی شهرداری منطقه 11، هم با اشاره به فرسودگی 40 درصدی مدارس منطقه می گوید: حدود 159 مدرسه در مقاطع مختلف و در 2 بخش خصوصی و دولتی فعالیت دارند که 40 درصد از این تعداد را مدارس فرسوده تشکیل می دهند. او با اشاره به نوسازی 8 مدرسه در منطقه می گوید: در این منطقه مدارسی با عمر بالای 90 سال وجود دارند که سهم این مدارس در منطقه چیزی حدود 10 درصد از کل مدارس منطقه است. رستمیان ادامه می دهد: هر سال در آستانه فصل بازگشایی مدارس، برای مهرماه تعدادی از مدارس منطقه از سوی شهرداری مورد زیباسازی و بهسازی قرار می گیرند که سال جاری نیز این کار در 4 مدرسه منطقه در قالب نقاشی دیواری براساس ضوابط و شرایط محیط های آموزشی در حال اجرا است. به گفته او در هر ناحیه 3 مدرسه شاهد رنگ آمیزی فضای بیرونی و حیاط های خود با همکاری شهرداری منطقه خواهند بود. توزیع 10 هزار کارت برنامه هفتگی با موضوع زیباسازی در بین دانش آموزان، برنامه دیگری است که در آستانه فصل بازگشایی مدارس انجام می گردد.

علم اندوزی در فضایی شاد

بنفشه حیرت نگاری -روان شناس بالینی

موضوع استفاده از رنگ و شاداب سازی مدارس، ابعاد مختلفی دارد. یک بعد به معنای ایجاد فضای مناسب و فضاسازی ظاهری است، اما بعد دیگری دارد که فراتر از ظاهر است و به بعد باطنی و معنوی مربوط می گردد. رنگ ها در زندگی انسان ها تأثیرات فراوانی دارند و از ابزار ایجاد شادابی و نشاط در مدارس محسوب می گردد. انتخاب رنگ های مناسب و متناسب با شخصیت دانش آموزان و ایجاد هماهنگی میان این رنگ ها می تواند عاملی برای کاهش افسردگی و ایجاد نشاط در آنان باشد. فضاسازی و زیباسازی حیاط مدارس، کاشت درخت و گل و گیاه، قراردادن نیمکت های رنگی و زیبا در حیاط مدرسه، رنگ آمیزی در و دیوارها، نصب پرده های زیبا در کلاس های زیباسازی راهروها و ورودی ها با رنگ و گلدان، استفاده از روپوش های خوش رنگ و شاد و پوشش ظاهری معلمان، مدیر و معاونان، همه می توانند در ایجاد شادابی و نشاط و شکوفایی استعدادها تأثیرگذار باشند. هرچند به باور بعضی انجام این کارها هزینه بر است و توجیه مالی ندارد اما با مدیریت درست و جلب مشارکت مردم و خیّران و سایر نهادها می توان کارها را انجام و شادابی و طراوت به دانش آموزان هدیه داد و در نهایت هم جامعه ای شاد و پویا داشت.

• منطقه 10

20 مدرسه نونوار می شوند

بیش از 160 مدرسه در منطقه 10 وجود دارد که به گفته یک مقام مسئول آموزش و پرورش منطقه، بیش از 30 درصد آنها فرسوده و قدیمی اند و احتیاج به تخریب و بازسازی دارند. نبود بودجه و اعتبار کافی از یک سو و استیجاری بودن بعضی مدارس از سوی دیگر، مانع نوسازی مدارس فرسوده شده اند. مدیران شهری وظیفه ای برای نوسازی مدارس ندارند اما همچون سال گذشته، پیشقدم شده و برای مناسب سازی فضاهای آموزشی برای دانش آموزان اقدام به زیباسازی مدارس نموده اند. به گفته رضا آزادی اقدم معاون خدمات شهری و محیط زیست شهردار منطقه 10 پیش از شروع ماه مهر و سال تحصیلی جدید، حدود 20 مدرسه فرسوده در محله ها شناسایی شده اند: با مشارکت اداره زیباسازی، زوائد فیزیکی، شست وشوی جداره های بیرونی و احیای فضای سبز مدارس اجرا شده است. نقاشی دیواری مدارس هم با هدف ایجاد زیبایی بصری و افزایش شادابی و نشاط در بعضی از مدارس اجرا شده است. آزادی اقدم می گوید: این کارها مشکل فرسودگی مدارس را برطرف نمی نماید اما همچون مسکنی است که می توان از این طریق محیط مدرسه را برای حضور دانش آموزان آرام بخش تر کرد.