معرفی داستان پی پی جوراب بلند - وبلاگ رمزفا

به گزارش وبلاگ رمزفا، مطمئنم اسم پی پی جوراب بلند را خوانده یا شنیده اید (شخصیتی که نوجوانان چندین دهه با داستانش خاطره دارند) اما شاید اسم نویسنده اش یعنی آسترید لیندگرن را به یاد نیاورید.

او نویسنده ای سوئدی بود که سال های زیادی از عمرش را صرف نوشتن برای بچه ها و گسترش انسانیت و شرف از طریق داستان هایش کرد. او از نویسندگان تأثیرگذار ادبیات کودک و نوجوان دنیا به حساب می آید. البته قرار نیست همه مطلب را به خانم لیندگرن اختصاص بدهیم. بلکه می خواهیم درباره جایزه ای که به نام او شکل گرفته و هر سال برگزار می شود، حرف بزنیم؛ یعنی جایزه دنیای آسترید لیندگرن.

داستان از آن جا آغاز شد که در سال 2002 بعد از فوت آسترید لیندگرن، مسئولان فرهنگی سوئد تصمیم گرفتند برای یادبود او جایزه ای بین المللی برگزار کنند که اهالی ادبیات کودک و نوجوان سراسر دنیا در آن حضور داشته باشند.

جایزه دنیای آسترید لیندگرن در هر کشور سازمان هایی را که بیش تر با نویسندگان و تصویرگران و اهالی ادبیات کودک و نوجوان ارتباط دارند، به عنوان کننده خود انتخاب می کند تا نامزدهای کشور خودشان را به دبیرخانه این جایزه معرفی کنند. هر سال بیش از 60 کشور در این رقابت شرکت می کنند. در کشور ما چهار نهاد این مسئولیت را به عهده دارند: کانون پرورش فکری بچه ها و نوجوانان، شورای کتاب کودک، مؤسسه پژوهشی تاریخ ادبیات بچه ها و انجمن نویسندگان کودک و نوجوان. افراد یا نهادها نه برای یک کتاب خاص که برای مجموع فعالیت هایشان نامزد دریافت این جایزه می شوند.

این جایزه، بزرگ ترین جایزه ادبی کودک و نوجوان دنیاست و البته گران ترینش! یعنی اگر از افتخار و حس غرور و پاداش های معنوی شخص برنده بین آن همه شرکت کننده بین المللی بگذریم، از نظر مالی هم بهترین جایزه ادبی کودک و نوجوان دنیاست. هدیه شخص برنده 5 میلیون کرون سوئد (حدوداً بیش تر از پنج میلیارد تومان) است که هر سال به یک یا چند برنده تعلق می گیرد.

از کشور ما و برای سال 2020 نهادهای گفته شده شش نامزد معرفی کرده اند که در این جا، کوتاه آن ها را معرفی می کنیم.

• مهدی حجوانی

مهدی حجوانی از آن آدم های پشت پرده است؛ یعنی کسانی که در انجام کارها نقش مهمی دارند، اما معمولاً کم تر به چشم می آیند. او هم نویسنده است و هم مترجم. کتاب های زیادی مثل الف دال میم، یک آسمان خبر، احمد آقا و جیلی بیلی و پیشی را نوشته و کتاب های زیادی مثل سفر باورنکردنی ادوارد، آتشی بالای کوه و از این سو تا آن سوی رودخانه را ترجمه کرده است، اما همان طور که پیش تر گفتیم در جایزه دنیای آسترید لیندگرن در بخش مروجان کتاب خوانی نامزد شده است. چرا که در بسیاری از اتفاق های مرتبط با ادبیات کودک و نوجوان در کشور نقش داشته است. او در شکل گیری انجمن های مهمی مثل انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، انجمن تصویرگران کتاب کودک و مرکز مطالعات ادبیات کودک نقش داشته؛ مؤسس مجلات مهم و تخصصی مانند کتاب ماه کودک و نوجوان و پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان بوده، کلاس های فراوان داستان نویسی برگزار کرده و حتی شکل گیری فهرست و جایزه لاک پشت پرنده، که هر فصل منتظر اعلام کتاب های منتخبش می مانیم، هم به پیشنهاد او بوده است.

• فرهاد حسن زاده

این چهارمین بار است که فرهاد حسن زاده از طرف نهادهای مختلف نامزد جایزه آسترید لیندگرن می شود. او پیشینه نامزدی جایزه دنیای هانس کریستین اندرسن (یا همان نوبل ادبیات کودک) را هم در کارنامه خود دارد و به فهرست پنج نفر نهایی آن راه پیدا کرده است. حسن زاده داستان می نویسد، شعر می گوید، طنز می نویسد و برای همه گروه های سنی (از خردسال تا بزرگ سال) دست به قلم می برد، اما بیش تر به عنوان نویسنده کودک و نوجوان شناخته شده است. حتماً کتاب های هستی، زیبا صدایم کن، این وبلاگ واگذار می شود و هویج بستنی او را دیده اید؛ چرا که تا حالا بارها تجدید چاپ شده اند و جایزه های ملی زیادی گرفته اند. راستی کتاب های او به چندین زبان زنده دنیا هم ترجمه شده اند، مخصوصاً هستی و زیبا صدایم کن. حسن زاده تا اواخر سال 1396، دبیر بخش ادبی و طنز دوچرخه هم بود.

• محمدرضا شمس

محمدرضا شمس را بیش تر به عنوان نویسنده می شناسیم، اما او شعر و ترجمه هم در آثارش دارد. با بیش تر نشریات کودک و نوجوان کشور همکاری کرده و تاکنون بیش از 50 کتاب برای بچه ها نوشته است. دختر نارنج و ترنج، لِ بازیگوش، پهلوان تنبل، سرزمین دیوها و افسانه های آن ور آب بعضی از کتاب های او هستند. نکته جالب درباره شمس این است که او به بازیگری و نمایش هم علاقه زیادی دارد. سابقه نویسندگی برای تلویزیون، بازی در مجموعه های تلویزیونی و از همه مهم تر عروسک گردانی و گویندگی عروسک، چیزی است که نمی توانیم از گفتنش منصرف شویم. او در کشور جایزه های زیادی گرفته و دو تا از داستان هایش هم در کتاب های درسی دوم و چهارم دبستان چاپ شده است.

• فرشید شفیعی

تصویرگری زبان دنیای است و نیازی نیست که درباره فرشید شفیعی، اشاره ای به ترجمه کارهایش بکنیم. او تصویرگر، نقاش و انیماتور است و آثارش در سطح بین المللی به خوبی شناخته شده اند. او کتاب های زیادی را تصویرگری کرده و برنده جوایز بین المللی بسیاری شده که به عنوان مثال می توانیم به برگزیده شدن در نمایشگاه های بین المللی براتیسلاوا، سارمده و باری یرو اشاره کنیم. راستی، فرشید شفیعی در سال 2007 توانست جایزه سیب طلایی را هم بگیرد، این جایزه مهم ترین جایزه تصویرگری کتاب کودک و نوجوان در دنیاست. خیلی ها می گویند تصویرگری های شفیعی تلفیقی از سنت و دنیای مدرن ایران است و همین ویژگی، کارهای او را خاص و دیدنی کرده است.

• هوشنگ مرادی کرمانی

هوشنگ مرادی کرمانی پیش از این هشت بار نامزد جایزه آسترید لیندگرن شده است. نهادهای معرفی کننده او در این سال ها، پرداختن به زندگی بچه ها محروم و آسیب دیده و واقعی بودن داستان های مرادی کرمانی را از دلایل اصلی انتخاب او عنوان کرده اند. احتمالاً اسم این نویسنده قبل از هرچیز شما را به یاد قصه های مجید می اندازد، اما او آثار محبوب و معروف بسیاری دارد. مانند بچه های قالیباف خانه، خمره، تنور، مهمان مامان، مربای شیرین و... که از روی بعضی هایشان آثار سینمایی و تلویزیونی هم ساخته شده است. تا یادمان نرفته این را بگوییم که در میان نویسندگان ایرانی ادبیات کودک و نوجوان، آثار مرادی کرمانی بیش از همه به زبان های دیگر ترجمه شده است.

• کتاب خانه های سیار کانون پرورش فکری بچه ها و نوجوانان

بسیاری از بچه ها و نوجوانانی که در مناطق روستایی، دور و محروم زندگی می کنند، بسیار سخت به کتاب های مناسب سن خود دسترسی دارند. کتاب خانه های سیار کانون پرورش فکری بچه ها و نوجوانان برای حل این مسئله شکل گرفتند و با گسترش فعالیت های این کتاب خانه ها در چند دهه اخیر، این مشکل تا حد زیادی برطرف شد. کتاب خانه های سیار کانون پرورش فکری بچه ها و نوجوانان خودروهایی هستند که به شکل کتاب خانه آماده شده اند و تعداد زیادی کتاب و تجهیزات فرهنگی درون خود دارند. مربیانی که گرداننده این کتاب خانه های سیارند، با این خودروها به روستاهای دور و نزدیک، مناطق حاشیه ای و شهرهای کوچک و دور سر می زنند، بچه ها و نوجوانان را به عضویت کتاب خانه درمی آورند، برایشان قصه می گویند، نمایش اجرا می کنند و به آن ها کتاب امانت می دهند. در حال حاضر بیش از 100 کتاب خانه سیار در گوشه و کنار کشور فعالیت می کنند. امسال چهارمین باری است که این کتاب خانه ها برای دریافت جایزه دنیای آسترید لیندگرن و در بخش ترویج کتاب خوانی نامزد می شوند.